حاملان وحی

آموزش نوین قرآن

حاملان وحی

آموزش نوین قرآن

این وبلاگ جهت ذخیره آموزش های قرآنی که به شکل نوینی ارائه می گردد تهیه گردیده است .

تبلیغات
Blog.ir بلاگ، رسانه متخصصین و اهل قلم، استفاده آسان از امکانات وبلاگ نویسی حرفه‌ای، در محیطی نوین، امن و پایدار bayanbox.ir صندوق بیان - تجربه‌ای متفاوت در نشر و نگهداری فایل‌ها، ۳ گیگا بایت فضای پیشرفته رایگان Bayan.ir - بیان، پیشرو در فناوری‌های فضای مجازی ایران

تفسیر"الحمدلله"

سه شنبه, ۱۷ اسفند ۱۳۹۵، ۰۹:۰۸ ق.ظ

بسم الله الرحمن الرحیم
تفسیر"الحمدلله"
الحمد الله:
اهل لغت گویند حمد یعنی ثناگویی و ستایش از نیکیها وخوبیهای یک شخص و مختصر فرقی با مدح دارد.
مدح در برابر زیبائیها و نیکیها ی فردی است که بدون اختیار و قهراً دارا می باشد.
مثلاً شما شخص را بواسطه زیبائیهای طبیعی او و قامت بلند او که البته در اختیار او نیست مدح می کنید.
اما او را در مقابل کارهای اختیاری و نیکیهای رفتاری، وی را حمد می کنید.
از مجموع کلام اهل لغت چنین بر می آید که تمجید و حمد گویی یعنی اظهار و بیان و آشکار کردن خوبیهای کسی به طریق تعریف و تمجید.
اما چنانچه بعضی مفسرین گفتند،
حمد اظهار و نشان دادن صفات کمال( خوبیهای خداوند)بوسیله زبان و اعضاء می باشد.
یعنی ما گاهی با زبان به بیان نعمتها و خوبیهایی که خداوند بزرگ عطاء فرموده می پردازیم، گاهی هم با اعضاء و جوارح خود به حمد او مشغولیم.
ناگفته نماند که تمام موجودات (حتی اعضای ما) از آن جهتی که وجود دارند در ذات خودشان کمال خدا و قدرت او را اظهار و بیان کرده و از این طریق به حمد او مشغولند.
گلها و شکوفه ها هنگام بهار و شکوفائی , به بیان لطافت و ظرافت و زیبائیهای ذاتی خدا پرداخته اند. کوهها و صخره ها صلابت (استحکام), قدرت و مهابت خداوند بزرگ را (تا حدودی) اظهار میکنند.
شیر شجاعت او را (تا حدودی) نشان می دهد. و هر یک از موجودات به اندازه قدر و منزلت خود مقداری از کمال، زیبایی، قدرت و سایر صفات خداوند را نشان داده و اظهار کرده و در حقیقت دارد حمد او را می کند. و در ضمن حمد مشغول تسبیح او می باشد یعنی اظهارمیداردکه از نقص و عیب پاک می باشد. به این معنی که چون به هر چیزی که بنگری در ذات خودش هیچ عیبی در او نخواهی یافت و در خَلق خدا اختلافی نخواهی دید (استنباط از آیه ۳ ملک) پس هر چیزی ضمن اینکه کمالات خداوند را نشان می دهد بی نقص و بی عیب بودن او را نیز اظهار می کند. این خدای بی نقص است که جهانی بی نقص می آفریند. هیچ چیزی نیست مگر اینکه به تسبیح و حمد خداوند مشغول است (سوره اسراء ۴۴)
اما تمام موجودات (جمادات و گیاهان و حیوانات) در نشان دادن کمالات خداوند عظیم محدودیتهایی دارند. هیچ یک نمیتوانند تمام صفات و کمالات خداوند را بیان کنند.
گل تا حدودی زیباست اما شاید بعضی پرندگان زیباتر از او جلوه کنند. آب و هوا هر یک تا حدودی لطافت خداوند را نشان می دهند. یا بهتر است بگوییم خلقت و آفرینش در حقیقت ظهور زیبایی و جلال و جمال و کمال حضرت حق بوده و خداوند بدینوسیله خود را نشان داده و حمد می کند و کسی چون او نمیتواندحمد او را به جا آورد. و هر زمان که هر یکی از ما صفتی زیبا و رفتاری پسندیده از خود بروز دهیم در حقیقت مشغول نشان دادن یکی از صفات (اسماء) خداوند هستیم. که البته همه اسماء وصفات در ما هست…
(..وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها…) (۳۱ بقره)((و به آدم همه اسماء (صفات) را آموختیم.))
مبادا که در تعریف اوصاف از گل وخار بمانیم, زیبا رویان بوستانها به وصف زیبایی او بنشسته و ما با جمله اوصاف که در بر داریم از عهده یک نام ندانیم بر آییم .
نگاه ما، کلام ما، سلام ما، هر گام ما، هر یک نامی است از نامهای او، امید که زیبا به نمایش بگذاریم. باشد که در این راه سبقت از اغیار بگیریم .
همچون نوبهاران آکنده از رایحه ی روح بخش گلهای بهاری , رایحه ی یک یک کردارمان یادآور آن روح دل انگیز وآن شاهد پنهان باشد .
بحثی پیرامون شکر و حمد
اما تشکر و تمجید زبانی ما چه خواصی دارد؟ لطف و نعمتی که از کسی دریافتیم چه تغییراتی بوسیله شکر و حمد می توانیم در آن ایجاد کنیم؟
(۱)تشکر و حمد از نعمتها قبل از هر چیز انسان را به یاد آن نعمت آورده و تفاوت روزگاری که آن نعمت را نداشته با امروز که دارای آنست به یاد انسان می آورد، در این صورت در نگهداری آن بیشتر کوشش خواهد کرد.
خیلی نعمتها را در اختیار داریم که گاهی بواسطه غفلت از آنها دچار فراموشی شده و به حفظ و حراست، تربیت و نگهداری آنها اصلاً فکر نمی کنیم.
پدران و مادران ما همسر و فرزندان ما نعمتهایی هستند که غفلت و فراموشی از آنها مصائب غیر قابل جبرانی برای ما ببار خواهد آورد.
کسی که شکر نعمت پدر و مادر را بجا نیاورد، یعنی کسی که متذکر این نکته نباشد که این پدر و مادر هدایا و نعمتهای الهی بوده و باید از بابت آن شکر بجا آورد یقیناً آنها را کم کم فراموش کرده و مثلاً به عنوان کارمندانی در دستگاه خلقت می نگرد که باید وظایف خویش را انجام دهند تا از معرکه دنیا به سلامت عبور کنند! ویا خیال می کند مهمترین وظایف پدر و مادر همین خدمتی است که به من (فرزند) دارند می کنند!
این چنین دیدگاهی که عاری از هر نوع وظیفه شناسی و سپاسگزاری است موجب افزایش تقاضا و توقع فرزندان شده و زمینه های بی حرمتی و بی مسئولیتی در برابر والدین را به همراه خواهد داشت.
اما اگر توحیدی بیندیشیم و والدین را کارمندان و کارگرانی که طبیعت قهراً در اختیار ما
گذاشته ندانیم و در صدد حمد و سپاس برآئیم، اولین سوالی که ازخود بکنیم اینست که وظیفه ما در قبال پدر و مادر چیست و چگونه میتوانیم حمد خدا را درباره آنان به جا آوریم؟
(۲)حق اینست که حمد و سپاس از یک نعمت علاوه بر یاد آوری زبانی آن ، عبارت است از بکارگیری و استفاده صحیح و مناسب از آن نعمت. هر نعمتی شکر وحمد در خور و شایسته خود را میخواهد.
حمد خدا در قبال نعمت وجود پدر و مادر یعنی احترام، بزرگداشت و تعظیمی شایسته از آن دو بزرگوار . (برای پدر و مادر بال فروتنی و رحمت بگشای…)(۲۴ اسراء)
تذکرِ اینکه آن نعمت از ناحیه خداوند می باشد باعث می شود دیدگاه ما نسبت به آن عزیزان تغییر کرده محیطی پر مهر و محبت و عاشقانه در کانون خانواده برای خود ایجاد کنیم.
و سرانجام شرایطی مستعد برای پرورش و تربیت اهل خانه بوجود آوریم . پس نتیجه شکر و حمد خدا به خود ما بازگشت خواهد کرد…..
( وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابی‏ لَشَدیدٌ)(۷ابراهیم)( و آن‏گاه که پروردگارتان اعلام کرد که اگر سپاسگزارى کنید، البته نعمت شما را افزون خواهم کرد، و اگر ناسپاسى کنید عذاب من بسیار سخت است. ) برای پرورش و تعلیم فرزندان اولین شرط ایجاد محیط گرم و پرمحبت خانواده بوده که اگر خدای ناکرده دستخوش هر گونه اختلال ناشی از بی حرمتی شود روند تربیت فرزندان نیز دستخوش اختلال خواهد شد.
چنانچه انسان نعمتی بدست آورد اگر از منشا آفرینش آن بی اطلاع بوده وخیال کند که بطور تصادفی از آسمان بارید یا تصادفی انسانی آفریده شد ، تکلیفی برای خود در برابر آن قائل نخواهد بود . از جمله می بینید عده ای در برابر نعمت آب هیچگونه احساس مسئولیت نمی کنند!! این از آن روست که حمد و سپاس نمی کنند و این هم از آن روست است که در مورد منشا نعمت باران نمی خواهند فکر کنند! زحمت اندیشیدن و تحقیق در توحید را به خود نمیدهند، در نتیجه نه از این نعمت خدادادی خوب استفاده می کنند و نه در نگهداری و صرفه جویی از آن دقت لازم را مبذول می دارند.
اینهمه اسراف و تبذیر و زیاده روی در مصرف آب نشان از بی اطلاعی اسراف کاران از منشا خلقت آن دارد. اگر بدانند که این نعمت، ابراز محبت خداوند کریم نسبت به بندگان میباشد یقیناً در عوض آن درصدد سپاسگزاری و حمد و تشکر بر می آیند، سعی می کنند با حمد و تشکر لااقل مراتب قدردانی خود را ابلاغ دارند. که همانطور که عرض کردیم لازمه این سپاس و قدردانی و حمد استفاده خوب و بجا از این نعمت می‌باشد.
(۳)عشق و محبت شیرازه زندگی بوده و اصل و پایه هر حرکتی است.
زندگی بدون عشق نیز عذابی دائم و کشنده خواهد بود، ماهیت معشوق، بزرگی و عظمت او و شایستگیهای او زندگی را روز به روز برای انسان شیرین تر می کند.
هر چه معشوق بزرگتر و والاتر باشد عاشق روز به روز در راستای شناخت او لذت بیشتری از حیات خود می برد.
معشوقهای دنیایی و کوچک و محدود، طبیعتاً عشق هایی به ارمغان می آورند که مدت و مقدار آن محدود و لذت آن نیز اندک خواهد بود.
از طرفی عشق با نگاه و کلام و سپس با هدایا آغاز شده و بر اثر ادامه آن روز به روز شدت می یابد.
کسی که منشا خلقت را بیابد و توحید را باور داشته باشد، به خدای یگانه ایمان بیاورد ،روز به روز با نگاه به زیبائیهای آفرینش و درک ظرافتهای مخلوقات پی به زیبایی و جمال خالق آنها برده و با گفتگوی با او خود را به او نزدیک می کند .
چنین کسی نعمتهای الهی را هدایای او می داند و با استفاده از هر کدام عشق خود را بوسیله حمد و سپاس به او ابراز می دارد . و هر بار که نعمتی از سوی خداوند به او می رسد عشق و محبت نسبت به صاحب نعمت در جان او شدت پیدا می کند . و درصدد تلافی بر می آید . در برابر باران نماز شکر می خواند. تا متقابلا ابراز عشق خود را اعلام کند .
چه شکوهمند است دریافت هدیه از بزرگان کریم، خاصه آن که او ، خدای عظیم باشد. هدیه یعنی واقعاً ترا دوست دارم .
نه فقط با زبان بلکه با عمل و نزول برکات و هدایا به تو ابراز عشق می کنم.
و چقدر زیباست شنیدن این کلمات از خدای جهان و جهانیان .
قطرات لطیف و پاک باران در ترنُّم خود هر یک کلامی است زیبا و دل انگیز و گهربار از جانب معشوق غیبی……
نسیم بهاران چُنان دستهای گرم و پر مهر یار، نوازشگر چهره عاشقان دلخسته اوست.
شکفتن غنچه ها خنده آن زیبای پنهان است.
لبخند سرخ خورشید بر چهره سبز کوهساران تیغ نگاه او را به یاد می آورد.
نسیم صبحگاهان پیام آور نوازشهای اوست.
طعم هر میوه ای شیرینی کلام او را تداعی می کند.
سایه ابر و باد دائماً بر سرماست یعنی که او منتظر پاسخ ماست.
گرمای پر مهر کلام مادر نشان از عشق سوزان آن زیبای آسمانی به خاکیان دارد،
خاک با تمام برکات ، فروتن و افتاده بی پرده، حکایت کرامت بی دریغ آن یار در پرده را می گوید .
زمین با تمام سنگینی و شکوه بی مانند، آرام و بس با وقار در تمکین ماست و این جمله هدایای اوست.
حال چه زیباست که سر بر خاک افتادگی نهاده و حمد او گوییم یعنی که این هدایا را
دریافتیم، عشق تو را دیدیم، تک تک هدایای ترا گرفتیم، تو نیز نماز مرا که گفتگوی من با توست و اسباب تقرب ماست از من بپذیر.
نمازی که سراسر حمد توست و اَبزاریست برای سپاس از هدایای تو، پاسخی است به عشق بی دریغ تو.
تو عشق خود را با تمام هستی و هدایای رنگارنگ و زیبای خویش به من بی شائبه اِبراز داشتی … و من..
ومن تنها به نمازی و به حمدی و سپاسی قناعت می کنم. زیرا چه کسی میتواند پاسخ آن همه هدایای لایتناهی و بی منتهای ترا باز گوید؟
از دست و زبان که بر آید / کز عهده ی شکرت بدر آید

((تفسیرآسان))
موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۵/۱۲/۱۷
خادم القرآن والعترة(ع-س)

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی